Ιων Δραγούμης
(Αθήνα 2 Σεπτεμβρίου 1878 – 31 Ιουλίου 1920)
Ο Ιωάννης Δραγούμης, Διπλωμάτης, πολιτικός, συγγραφέας και λόγιος, καταγόμενος από το Βογατσικό Δυτικής Μακεδονίας, γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κατατάχθηκε εθελοντής στον ατυχή κατά των Τούρκων πόλεμο του 1897. Εισήλθε στο διπλωματικό σώμα και διορίστηκε προξενικός υπάλληλος στο Μοναστήρι το 1902. Εκεί σε συνεργασία με τον πατέρα του και τον επ’ αδερφή γαμπρό του Παύλο Μελά εργάστηκε για την αφύπνιση του Ελληνισμού της Μακεδονίας κι οργάνωσε την άμυνα των ελληνικών κοινοτήτων κατά των ενεργειών των βουλγάρικων κομιτάτων.
Το 1903 βρέθηκε πρόξενος στις Σέρρες, το 1904 στον Πύργο και τη Φιλιππούπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας και το 1905 στην Αλεξανδρούπολη. Παντού έδωσε αγώνα για την οργάνωση του ελληνισμού και την εξουδετέρωση της βουλγαρικής προπαγάνδας. Ήδη είχε γράψει το πρώτο του βιβλίο, το «ΜΟΝΟΠΑΤΙ» χωρίς να το δημοσιεύσει.
Το 1907 μετά το φόνο του Παύλου Μελά και για την αφύπνιση της ελληνικής νεολαίας, εκδίδει το «ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΗΡΩΩΝ ΑΙΜΑ» στο οποίο περιγράφει τις θηριωδίες και την τακτική των Βουλγάρων.
Το 1908 εκδίδει το βιβλίο «ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ» την ίδια χρονιά τοποθετήθηκε στην πρεσβεία μας στην Κωνσταντινούπολη όπου με τον Αθανάσιο Σουλιώτη – Νικολαίδη ιδρύουν την «ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ» με σκοπό την αφύπνιση του ελληνισμού και την παρακολούθηση των κινήσεων των Βουλγάρων.
Το 1909 τοποθετήθηκε στη Ρώμη και στο Λονδίνο.
Το 1910 εκδίδει την «ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ» και ιδρύει μαζί με άλλους δημοτικιστές τον «ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΟΜΙΛΟ».
Το 1911 εκδίδει το βιβλίο «ΟΣΟΙ ΖΩΝΤΑΝΟΙ».
Στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, κατατάσσεται ως δεκανέας του πεζικού κι αποσπάται από τον διάδοχο Κωνσταντίνο στο στρατηγείο ως πολιτικός σύμβουλός του.
Το 1914, διορίζεται πρέσβης στην Πετρούπολη κι εκδίδει το βιβλίο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ».
Τον Μάιο του 1915, παραιτήθηκε από τη θέση του πρεσβευτή, εκλέγεται ανεξάρτητος βουλευτής Φλωρίνης.
Πολιτικός αντίπαλος του Ελ. Βενιζέλου επανεκδίδει το 1916 την «ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ» και μέσα από άρθρα κατακρίνει την επέμβαση των Συμμάχων στα εσωτερικά της Ελλάδας.
Το 1917 εξορίστηκε από την κυβέρνηση Βενιζέλου στο Αιάκειο Κορσικής για 23 μήνες μαζί με τους Μεταξά, Γούναρη, Μερκούρη, Δούσμανη κλπ.
Το 1919 εξορίστηκε στη Σκόπελο, τη χρονιά αυτή έχει γράψει και το τελευταίο βιβλίο του «ΤΟ ΣΤΑΜΑΤΗΜΑ».
8 Νοεμβρίου 1919 επιστρέφει από την εξορία στην Αθήνα. Αρθρογραφεί και συμμετέχει στο «Συμβούλιο της Ηνωμένης Εθνικής Αντιπολιτεύσεως».
Στο τέλος Ιουλίου 1920 το πολιτικό κλίμα έχει οξυνθεί μετά την απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου στο Παρίσι, το μεσημέρι της 31 Ιουλίου 1920 ο Δραγούμης δολοφονήθηκε από Βενιζελικούς σε δρόμο της περιοχής των Ηλυσίων.
Από το 1905 – 1915 δημοσιεύει απόψεις του στο περιοδικό «ΝΟΥΜΑΣ» με το ψευδώνυμο ΙΔΑΣ. Μεταξύ των άρθρων του ήταν: «ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ» (1905), «ΤΟ ΕΘΝΟΣ, ΟΙ ΤΑΞΕΙΣ ΚΙ Ο ΕΝΑΣ» (1907), «Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΟΣ ΛΑΟΣ» (1907), «Α’ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΟΥΣ ΚΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ» (1908).
Μετά τον θάνατό του εκδόθηκαν τα ακόλουθα βιβλία του:
«ΚΟΙΝΟΤΗΣ, ΕΘΝΟΣ, ΚΡΑΤΟΣ» 1923
«ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ» 1925
«Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ» 1927
----
Το κράτος έχει και αυτό, όπως κάθε οργανισμός, αλλά διαφορετικά από την φυλήν, συνείδησιν ιδικήν του. Και παράγεται αυτή η συνείδησις από την αίσθησιν της ισορροπίας των κοινωνικών δυνάμεων, που είναι αποτέλεσμα των συμφερόντων των μονάδων και ομάδων μέσα εις μίαν κοινωνίαν…
Τα έθνη δεν αξίζουν μόνο με το να μένουν έθνη, αν δεν είναι συνάμα και ζύμη για τη δημιουργία πολιτισμών και ξεχωριστών ανθρώπων. Όλα τα έθνη δε βρίσκουν το προζύμι που χρειάζεται για να ζωντανέψουν έναν πολιτισμό δικό τους…
«ΟΣΟΙ ΖΩΝΤΑΝΟΙ»
----
Τι χρησιμεύει ένα κράτος Ελληνικό, που αντί κάθε άλλη εξωτερική πολιτική διορίζει προξένους στην Ανατολή και πρέσβεις στη Δύση και τους ξεπροβοδίζει με τη μονάκριβη ευχή και οδηγία· «Προσέχετε να μη γεννάτε ζητήματα». Αν το κράτος δε νοιώθει τι μπορεί και τι πρέπει να κάνει, δεν αξίζει να ζει…
Ο καθένας πρέπει να ξέρει ότι σ’ αυτόν έλαχε να σώσει το έθνος του…
Τι με νοιάζει αν κινδυνεύει να πέσει η Κυβέρνηση, ο Βασιλιάς, οι Βουλευτές, οι Υπουργοί, και να ποδοπατηθεί το Σύνταγμα και η καθολική ψηφοφορία και να μείνει στους δρόμους ο τμηματάρχης, ο ψηφοφόρος, ο νομομηχανικός, αφού ξεχνούν το έθνος;
«ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΗΡΩΩΝ ΑΙΜΑ»
----
Ποιος είναι των εθνών ο σκοπός ο τελικός, πες τον προορισμό, πες τον αποστολή, πες τον ανάγκη;
Ο πολιτισμός!
Να, έργο άξιο για τα έθνη, έργο ανθρωπιστικό, έργο αληθινά ανθρώπινο.
Να, η δικαιολογία των εθνών.
Να, πώς τα έθνη είναι χρήσιμα στην ανθρωπότητα.
Να, πώς ξεπερνούν τα σύνορά τους, ξεχειλίζουν, πλαταίνουν, υψώνονται, γεμίζουν και κατακτούν τον κόσμο.
Να, πώς είναι όμορφα τα έθνη και να, πού έσφαλε ο Χριστός και ο Κάρολος Μάρξ πολεμώντας τα έθνη.
Του έθνους το άνθισμα και ο καρπός ο ωραίος είναι ο πολιτισμός.
"ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ"
